nagłówek "Avorum respice mores" (Bacz na obyczaje przodków) – dewiza herbowa przysługująca jedynie hrabiom Ledóchowskim h. Szaława link nagłówka

Chłopków

Chłopków - cerkiew

Maciej KobylińskiChłopków to wieś na południu Podlasia, położona 12 km na północny wschód od Łosic. Wieś, zwana pierwotnie Chłopowo, powstała w XV wieku. Ok. 1450 roku Kazimierz Jagiellończyk, wielki książę litewski, nadał ją Mleczce herbu Korczak. Kolejnym właścicielem był Mikołaj Niemira herbu Gozdawa, starosta mielnicki i drohicki. Jego potomkowie byli właścicielami wsi w XVI i XVII w.

Chłopków - kościół

Chłopków - kościół

Murowany kościół parafialny (dawna cerkiew) z 1890 r. pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Pierwsza cerkiew powstała w tym miejscu na przełomie XVI i XVII w., a jej fundatorem był Mikołaj Kiszka h. Dąbrowa (ok. 1565-1620), starosta drohicki. Cerkiew spłonęła w 1702 roku od uderzenia pioruna.

Chłopków - kościół

Kolejne unickie świątynie została wzniesione w 1704, a następnie w 1786 r. Po kasacie unii parafia greckokatolicka w Chłopkowie w 1875 r. została zamieniona na prawosławną. W 1890 r. z nakazu władz carskich rozebrano dotychczasową drewnianą świątynię.

Chłopków - kościół

Na jej miejscu wzniesiono - staraniem duchowieństwa prawosławnego - nową, murowaną cerkiew w stylu bizantyjskim. Na mocy rozporządzenia w 1918 roku, wydanego przez ks. Henryka Przeździeckiego , biskupa siedleckiego czyli podlaskiego, świątynia w Chłopkowie została rewindykowana katolikom i rekoncyliowana. W czasie II wojny światowej kościół został ograbiony przez wojska niemieckie.

Chłopków - kościół Chłopków - kościół Chłopków - kościół

Wewnątrz feretron z XVIII wieku z obrazem dwustronnym i krucyfiks barokowo-ludowy z XVIII wieku. Ołtarz z fragmentami barokowymi.

Chłopków - kościół Chłopków - kościół Chłopków - kościół

Chłopków - grodzisko

Chłopków - grodzisko

W pobliżu kościoła, na lewym brzegu strumienia znajdują się ślady wczesnośredniowiecznego grodziska. Położona na krawędzi doliny solidna konstrukcja otoczona była wałami, których szerokość u podstawy na północnym zboczu dochodziła do 8 m. Obecnie miejsce to jest prawie płaskie. Zostało zniszczone przez wielokrotne niwelowanie wzniesienia. Duże ilości piasku i kamieni polnych z obwarowań grodziska wywieziono w XIX w. pod budowę prawosławnej cerkwi i plebanii, później w czasie budowy drogi. Znajdowano w tym miejscu wiele skorup naczyń glinianych i węgle drzewne. Miejsce to mieszkańcy nazywali "cerkwiskiem".

Pozostałość grodziska to obecnie wzniesienie o silnie spłaszczonej górnej platformie o rozmiarach ok. 30 x 28 m, wznoszące się około 9 m nad doliną pobliskiego strumienia i mające od tej strony dość strome zbocze. Podstawa wzniesienia ma wymiary 56 x 44 m. Grodzisko obecnie nie ulega niszczeniu i jest użytkowane jako ogród.

Na miejscu dawnego grodziska stoi budynek plebanii z pierwszej połowy XIX w.

W okolicy sady owocowe.

Odcinek drogi obsadzony starymi lipami.

W pobliżu wsi (od południa) lasy.

Bibliografia:

  1. "Łosice i okolice. Przewodnik turystyczny". Ryszard Chojecki; Wojewódzki Ośrodek Informacji Turystycznej Lublin i Biała Podlaska 1983.
  2. "Tam nasz gród skąd nasz ród". Dariusz Kazun; Gazeta Łosicka, styczeń 2004.
  3. "Grodziska Mazowsza i Podlasia". Instytut Historii Kultury Materialnej PAN, 1976 r.
powrót
Ojcowie serwisu Polinów
Łosice i okolice
Kobylińscy
południowe Podlasie
południowe Podlasie
Kobylińscy
Kobylińscy