Herb Łosic
W dokumentach i opracowaniach spotkać możemy trzy różne herby miasta Łosice:
- Koń na renesansowej tarczy - biegnący, z podniesioną przednią, prawą nogą
- Dwa lwy stojące na tylnych łapach, przednie łapy mają złożone nawzajem
- Biegnąca łasica
Ale który z nich jest właściwy? Mimo, że dyskusja na ten temat nadal jest żywa i ta kwestia wg historyków zajmujących się etymologią pozostaje otwarta, poniżej zamieszczamy próbę odpowiedzi na to pytanie.
Biegnący koń
Najstarszy wizerunek herbu miasta Łosice pochodzi z 1777 roku. Na dokumentach widnieje pieczęć Magistratu, gdzie na renesansowej tarczy widać biegnącego konia z podniesioną przednią prawą nogą, a dookoła widnieje łaciński napis: "Sigillum Civitatis Losicensis" (pieczęć miasta Łosice).
Burmistrzowie używali takiej pieczęci w 1777 roku, ale kształt tarczy wskazuje, że herb pochodzić może nawet z XVI wieku. Jest to najstarszy dowód, jaki dotychczas udało się znaleźć, świadczący o tym, że herbem miasta Łosice był i pozostaje do dziś koń.
Prawdopodobnie jedną z głównych przyczyn umieszczenia konia w herbie miasta w XVI wieku było istnienie stadniny koni w dobrach królewskich. Nie bez znaczenia były także jarmarki i targi urządzane regularnie w Łosicach od XVI wieku, gdzie handel końmi stanowił dość znaczny udział.
Opisany wyżej najstarszy i obowiązujący herb Łosic (biały koń z podniesioną przednią prawą nogą na czerwonym tle), należy do tzw. herbów skojarzonych z nazwą miejscowości. Jednakże z racji niejednoznacznych do tej pory interpretacji etymologicznych, nie można jednoznacznie wywodzić obecnego herbu miasta od jego nazwy (ros.: "łoszad" - koń).
W różnych pozycjach wydawniczych natknąć się można na jeszcze dwa inne herby:
Dwa lwy
Rozpowszechniony swego czasu wizerunek rzekomego herbu z dwoma lwami był projektem "Polskiej Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych Królestwa Polskiego" z 1847 r. (1874?), który nie został jednak zatwierdzony przez cesarza Mikołaja I. Ten wizerunek herbu można by zatem częściowo usprawiedliwić, czego nie można powiedzieć o następnym.
Biegnąca łasica
Herb miasta Łosice przedstawiający łasicę nie ma pokrycia w żadnym dokumencie. Został błędnie umieszczony w wydawnictwie Arkad - "Herby Miast Polskich" z 1960 r. Prawdopodobnie kierowano się podobieństwem fonetycznym: Łosice - łasica. Na pieczęciach miejskich z XVII i XVIII wieku wyraźnie figuruje koń, a nie łasica - wokół czego pojawiały się niegdyś wątpliwości. Błąd ten został następnie powtórzony przez kilka innych wydawnictw. Na szczęście obecnie nie zdarzają się już tego typu nieszczęśliwe pomyłki i niejasności.
I tak oto w tych kilku zdaniach można przedstawić pięćsetletnią historię herbu Łosic. Pozostaje mieć tylko nadzieję, że historia oszczędzi nam już tak fatalnych pomyłek autorów i herbem Łosic już na zawsze pozostanie koń.
Bibliografia:
- "Łosice 1264-1966". Praca zbiorowa pod redakcją Józefa Kazimierskiego; Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
- "Echo Podlasia '97 - tygodnik regionalny".
